Ustawa o Centralnym Azylu dla Zwierząt wejdzie w życie już 1 stycznia 2024 r. - co warto o niej wiedzieć?

mgr Agnieszka Pięta | 04.10.2023 | Aplikant radcowski

Już 1 stycznia przyszłego roku, wejdzie w życie zdecydowana większość przepisów ustawy z dnia 4 listopada 2022 r. o Centralnym Azylu dla Zwierząt, który ma funkcjonować w Warszawiance, w gminie Lesznowola. Jakie są główne założenia tej ustawy i co warto o nich wiedzieć?

Dla jakich zwierząt został utworzony Centralny Azyl?

Tworząc instytucję Centralnego Azylu dla Zwierząt, ustawodawca miał na celu stworzenie miejsca, do którego będą mogły trafić przede wszystkim chronione (zarówno na podstawie prawa krajowego, jak i międzynarodowego, w tym Konwencji CITES) gatunki zwierząt, jak również zwierzęta gatunków niebezpiecznych dla życia i zdrowia ludzi, czy inwazyjne gatunki obce.  Te zwierzęta będą mogły być w Centralnym Azylu czasowo przetrzymywane (na przykład w razie ich przekazania przez służbę celną), poddawane kwarantannie, czy znakowane.

Warunki i forma przyjęcia zwierzęcia do Centralnego Azylu

Aby zwierzę mogło zostać przyjęte do Centralnego Azylu dla zwierząt, zgodę na takie przyjęcie musi wyrazić Dyrektor Centralnego Azylu dla Zwierząt. Zgoda taka może być udzielona wyłącznie wówczas, gdy istnieje możliwość zapewnienia w Centralnym Azylu właściwych warunków przetrzymywania i opieki, odpowiadających potrzebom biologicznym zwierzęcia, mających wpływ na jego zdrowie i dobrostan, a także w razie konieczności poddania zwierzęcia kwarantannie lub izolacji, o ile pozwala na to bieżące obłożenie Centralnego Azylu umożliwiające zachowanie jego przepustowości i operacyjności oraz nie zagraża to przekroczeniu limitu wydatków. W razie uznania, że te warunki są spełnione, Dyrektor, zamiast decyzji administracyjnej, wydaje protokół przyjęcia. Odmowa przyjęcia zwierzęcia do Centralnego Azylu, następuje natomiast w formie protokołu odmowy.

Czy zwierzęta znalezione mogą być przekazywane do Centralnego Azylu?

Ustawa o Centralnym Azylu dla Zwierząt przewiduje możliwość przekazania do Centralnego Azylu także zwierząt znalezionych. Co ciekawe, do takich przypadków nie znajdzie zastosowania ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o rzeczach znalezionych. Oznacza to między innymi, że osoba, która znalazła zwierzę, a następnie przekazała je Centralnemu Azylowi, nie może żądać znaleźnego, a ponadto nie jest konieczny upływ terminu do odbioru zwierzęcia przez osobę uprawnioną. Zwierzę znalezione i oddane do Centralnego Azylu, przechodzi na własność Skarbu Państwa już po upływie 60 dni od dnia przyjęcia zwierzęcia do Centralnego Azylu – w przypadku nieustalenia właściciela lub posiadacza zwierzęcia albo b) w przypadku gdy ustalony właściciel lub posiadacz zwierzęcia nie odebrał zwierzęcia w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania do odbioru.

freeimages.com

Co dzieje się ze zwierzętami przekazanymi do Centralnego Azylu?

Co do zasady, w Centralnym Azylu zwierzęta mają być przetrzymywane jedynie czasowo. Ich dalsze losy zależą natomiast przede wszystkim od tego, do jakiego gatunku należy dane zwierzę, na jakiej podstawie trafiło do Centralnego Azylu oraz, czy spełnia warunki określone w przepisach z zakresu zdrowia zwierząt i zwalczania chorób zwierząt. W zależności od wskazanych wyżej czynników, zwierzę może zostać wprowadzone do środowiska przyrodniczego, przekazane nieodpłatnie podmiotom publicznym lub prywatnym w kraju i za granicą lub - w pewnych, ściśle określonych w ustawie przypadkach - uśmiercone.

Przepisy karne

W Centralnym Azylu będzie obowiązywał, zgodnie z założeniami ustawy, zakaz rozmnażania zwierząt przekazanych innym podmiotom. Złamanie tego zakazu będzie obwarowane karą grzywny. Jeżeli natomiast złamaniu zakazu, o którym mowa powyżej, będzie towarzyszyło osiągnięcie korzyści majątkowej przez osobę, dopuszczającą się złamania zakazu, kara grzywny może wynieść aż 70 000 zł. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy, maksymalną wysokość grzywny określono na podstawie analizy cen sprzedaży okazów gatunków CITES, stanowiących najcenniejsze okazy gatunków, jakie mogą być przyjmowane do Centralnego Azylu i przekazywane innym podmiotom na przetrzymanie. Przykładowo, najcenniejsze okazy gatunków papug (kakadu palmowa, ara hiacyntowa) wycenia się nawet na ok. 50 tys. zł do 70 tys. zł.

Czy Centralny Azyl spełni swój cel?

Jak wynika z treści projektu ustawy o Centralnym Azylu dla Zwierząt, celem jego utworzenia było zapewnienie tymczasowego schronienia i należytej opieki przyjmowanym do Centralnego Azylu grupom zwierząt, w warunkach optymalnych z punktu widzenia ich potrzeb biologicznych, mających wpływ na ich zdrowie i dobrostan, przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa i ochrony społeczeństwa przed zagrożeniem związanym z obecnością w otoczeniu ludzi zwierząt gatunków mogących stwarzać zagrożenie dla ich zdrowia lub życia. Z pewnością dotychczas brakowało na mapie naszego kraju takiego miejsca, zwłaszcza w odniesieniu do gatunków chronionych na podstawie Konwencji CITES. Ocena tego, czy cele utworzenia Centralnego Azylu dla Zwierząt w rzeczywistości zostały spełnione, będzie jednak możliwa dopiero po pewnym czasie od rozpoczęcia jego funkcjonowania.

Powyższy tekst jest artykułem publicystycznym i nie stanowi porady prawnej.

Zajmujemy się problematyką prawnych regulacji chowu i hodowli zwierząt, wypadków z udziałem zwierząt, kwestiami odpowiedzialności cywilnej i odpowiedzialności karnej właścicieli zwierząt.

Rozwijamy obecnie specjalizację w zakresie prawnego otoczenia chowu i hodowli zwierząt gospodarskich, sportowych oraz domowych.

Jeżeli masz problem prawny związany ze zwierzętami - skorzystaj z naszego doświadczenia - zachęcamy do kontaktu.