Działając na gruncie przepisów ustawy Prawo lotnicze Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczych dociekając przyczyn zaistnienia zdarzeń i wypadków w lotnictwie - w świetle obowiązujących przepisów nie dokonuje badania ‘winy’, ani ‘odpowiedzialności’ personelu lotniczego. Zgodnie z art. 134 ust. 1 ustawy Prawo lotnicze: „W celu zapobiegania wypadkom i incydentom lotniczym komisje, o których mowa w art. 17 oraz art. 140, prowadzą badania okoliczności i przyczyn zaistniałych wypadków i incydentów lotniczych. Komisje nie orzekają co do winy i odpowiedzialności”.

Zakaz dowodowy w stosunku do materiałów PKBWL

Według art. 134 ust. 1a Prawa lotniczego - udostępnianie wyników badań okoliczności i przyczyn zaistniałych wypadków i incydentów lotniczych, zebranych podczas prowadzenia badania zdarzenia lotniczego w celach innych niż cel, o którym mowa w ust. 1, może być dokonane wyłącznie na potrzeby postępowania przygotowawczego, sądowego lub sądowo-administracyjnego za zgodą sądu. Właściwy do rozpoznania sprawy jest Sąd Okręgowy w Warszawie. Zgodnie z art. 134 ust. 1c pkt 1) Prawa lotniczego - udostępnianie wyników badań, o którym mowa w ust. 1a, obejmuje ekspertyzy uzyskane w trakcie badania.

Orzecznictwo sądów cywilnych w zakresie odszkodowań za wypadek lotniczy, a materiały PKBWL

Analizując zagadnienie wykorzystania raportu PKBWL przez sąd w sprawie cywilnej o odszkodowanie za wypadek lotniczy warto wskazać chociażby na wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 12 lutego 2019 roku sygnatura akt: I ACa 288/18.

W przywołanym orzeczeniu sąd wskazał, że: „(...) skarżącemu nie udało się skutecznie zakwestionować ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd I instancji. Powód dążył do zakwestionowania Raportu Końcowego sporządzonego przez Państwową Komisję Badania Wypadków Lotniczych podnosząc, iż został on sporządzony jedynie w celu profilaktycznym, identyfikując jedynie prawdopodobne przyczyny wypadku, bez stosowania procedury dowodowej z wyraźnym zastrzeżeniem, że nie może być traktowany jako wskazanie winnych lub odpowiedzialnych za zaistniałe zdarzenie.

odszkodowanie za wypadek lotniczy raport PKBWL

freeimages.com

Poglądu tego nie można zaaprobować. Celem sporządzenia przedmiotowego Raportu było ustalenie i przyczyn i okoliczności wypadku (...) Z tej przyczyny Sąd Apelacyjny nie podziela stanowiska apelującego, iż doszło do naruszenia art. 16 ust. 1 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 996/2010 z dnia 20 października 2010 r. w sprawie badania wypadków i incydentów w lotnictwie cywilnym oraz zapobiegania im oraz uchylające dyrektywę 94/56/WE. Raport nie orzeka co do winy i odpowiedzialności, gdyż do wydawania takich rozstrzygnięć powołane są inne organy państwowe. Podnieść należy, że w oparciu o przedmiotowy Raport, Prokuratura Okręgowa (...) prowadząc śledztwo pod sygn. (...) morzyła je wobec ustalenia, iż sprawca przestępstwa – P. P. (1), nie żyje. Nie sposób jednak przyznać racji, że został identyfikuje on jedynie prawdopodobne przyczyny katastrofy bez stosowania procedury dowodowej. Wyeksponować trzeba, iż Raport został sporządzony przez niezależny i powołany do tego typu zadań organ (...)

Biegły rzeczywiście sporządzając przedmiotową opinię wykorzystał zalegający w aktach sprawy Raport, lecz nie stanowił on jedynego źródła opracowania opinii. Powód pomija fakt, iż biegły wykorzystywał również akta postępowania przygotowawczego prowadzonego pod sygn. (...), w tym wykonane na jego potrzeby opinie. Biegły konsultował się także z dostawcą samolotu (...) w Polsce.”

Sprawa, której dotyczy przywołany wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 12 lutego 2019 r. badana była w oparciu o opinię biegłego powołanego przez sąd cywilny, który oparł się co prawda na raporcie PKBWL w toku sporządzania opinii, lecz bazował również na ustaleniach biegłych powołanych przez prokuraturę w postępowaniu przygotowawczym, a także na ustaleniach własnych, co spowodowało, że sąd nie uznał, iż w analizowanej sprawie doszło do naruszenia przepisów unijnego Rozporządzenia nr 996/2010.

Należy także zwrócić uwagę, iż po uzyskaniu zgody Sądu Okręgowego w Warszawie - poza upublicznianym raportem PKBWL - w aktach sprawy mogą znaleźć się również materiały zebrane przez PKBWL podczas prowadzenia badania zdarzenia lotniczego.

Można zatem stwierdzić, że raport PKBWL, a nawet materiały zgromadzone przez PKBWL w toku badania przyczyn i okoliczności wypadku lotniczego - mogą podlegać ocenie przez sąd cywilny pod kątem ustalenia odpowiedzialności za wypadek lotniczy na gruncie prawa cywilnego.

Powyższy tekst stanowi materiał publicystyczny i nie jest poradą prawną.

Od lat specjalizujemy się w prawie lotniczym. Reprezentujemy strony postępowań karnych w związku z zaistnieniem wypadków lotniczych.

Jeżeli napotkałeś na problem z postępowaniem karnym na skutek wypadku lotniczego - skorzystaj z naszego doświadczenia i skontaktuj się z nami.

Menu