Zgodnie z art. 188 ust. 1 ustawy Prawo wodne, utrzymywanie urządzeń wodnych należy do ich właścicieli i polega na eksploatacji, konserwacji oraz remontach tego urządzenia.Właścicielem urządzenia wodnegojest przy tymten podmiot, na gruncie którego znajduje się określone urządzenie wodne w myśl zasady, że części składowe gruntu dzielą jego los prawny.
Czy w związku z tym inna, niż właściciel urządzenia wodnego osoba może zostać zobowiązana do uczestniczenia w kosztach utrzymania urządzenia wodnego? Jeśli tak, to w jakiej wysokości? W jakich sytuacjach jest to możliwe i w jaki sposób należy taki obowiązek egzekwować?

Podmioty uczestniczące w kosztach utrzymania urządzenia wodnego

Ustawa Prawo wodne przewiduje zasadę, zgodnie z którą w kosztach utrzymywania urządzeń wodnych uczestniczy ten, kto odnosi z nich korzyści. Dotyczy to między innymi korzyści, związanych z ochroną przed powodzią lub suszą, żeglugą, poborem wód, energetycznym wykorzystaniem urządzeń wodnych, wprowadzaniem ścieków lub odprowadzaniem wody do urządzeń wodnych oraz innych usług wodnych, a także działalności gospodarczej, związanej z wykorzystaniem urządzeń wodnych do celów rekreacyjnych, z wyłączeniem działalności wykonywanej przez uprawnionych do rybactwa.

Korzyść nie oznacza zysku

Na temat korzyści, odnoszonych z działania urządzenia wodnego, które mogą stanowić podstawę do zobowiązania podmiotu odnoszącego takie korzyści do partycypacji w kosztach utrzymania urządzenia wodnego, wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w treści wyroku z dnia 24.06.2022 r., II SA/Gl 1460/21. NSA wskazał wówczas, że nie chodzi tu o "korzyści" w znaczeniu ekonomicznym - skoro bowiem urządzeniem wodnym (art. 16 pkt 65 ustawy) jest urządzenie lub budowla służąca do kształtowania zasobów wodnych lub korzystania ztych zasobów, to "korzyścią" jest tu efekt, jaki przynosi funkcjonowanie danego urządzenia (ukształtowanie zasobów wodnych). Z powyższego poglądu, jaki wyraził NSA, wynika zatem, że odnoszenie korzyści w rozumieniu art. 188 prawa wodnego nie jest równoznaczne z uzyskiwaniem zysku, a tym samym wystarczającą przesłanką do zobowiązania określonego podmiotu do partycypacji w kosztach utrzymania urządzenia wodnego jest wykazanie, że funkcjonowanie określonego urządzenia wodnego „ułatwia” korzystanie z zasobów wodnych lub kształtowanie ich podmiotom innym, niż tylko właściciel urządzenia.

freeimages.com

Jak określa się wysokość kosztów utrzymania urządzenia wodnego?

Przepis art. 188 Prawa wodnego nie określa, do jakiej maksymalnie wysokości możliwe jest obciążenie podmiotu, który odnosi korzyści z utrzymania urządzenia wodnego, kosztami jego utrzymania. W stosunku do przedmiotowego przepisu nie został wydany również żaden akt wykonawczy, który by taką wysokość określał. Jak wskazuje się jednak w orzecznictwie sądów administracyjnych (tak m.in. wyrok WSA w Poznaniu z 6.09.2017 r., IV SA/Po 536/17), roszczenie o ustalenie i podział kosztów utrzymania urządzeń wodnych ograniczone jest jedynie do wysokości kosztów utrzymania urządzeń wodnych. Co do innych dochodów (takich, jak zysk) związanych z urządzeniami wodnymi droga administracyjna nie ma miejsca, a więc tam dopuszczalna jest droga sądowa.

Jak wyegzekwować obowiązek partycypacji w kosztach utrzymania urządzenia wodnego?

Obowiązek partycypacji w ponoszeniu kosztów utrzymania urządzenia wodnego przez podmiot niebędący jego właścicielem można wyegzekwować, składając do organu właściwego w sprawach pozwoleń wodnoprawnych na wykonywanie urządzeń wodnych, wniosek o dokonanie, w drodze decyzji administracyjnej, podziału kosztów utrzymywania urządzeń wodnych. W razie zamiaru wyegzekwowania od podmiotu, odnoszącego korzyści z działania urządzenia wodnego, należności innych, niż koszt utrzymania tych urządzeń, właściciel urządzeń wodnych powinien natomiast w ym zakresie skierować do takiego podmiotu wezwanie do zapłaty (a w razie braku reakcji na takie wezwanie, ewentualnie pozew o zapłatę do sądu).

Powyższy tekst jest artykułem publicystycznym i nie stanowi porady prawnej.

Prawo wodne jest wiodącą specjalizacjąnaszej kancelarii - z powodzeniem reprezentujemy Naszych Klientów w sprawach dotyczących urządzeń wodnych.

Jeżeli napotkałeś problemy związane z ponoszeniem kosztów utrzymania urządzeń wodnych - skorzystaj znaszego doświadczenia i skontaktuj się z naszą kancelarią.

Menu