Co do zasady, kto zwierzę chowa albo się nim posługuje, obowiązany jest do naprawienia wyrządzonej przez nie szkody niezależnie od tego, czy było pod jego nadzorem, czy też zabłąkało się lub uciekło, chyba że ani on, ani osoba, za którą ponosi odpowiedzialność, nie ponoszą winy. Oznacza to, że w razie pogryzienia osoby trzeciej przez psa, obowiązek naprawienia wynikłej z tego zdarzenia szkody majątkowej, bądź zapłaty poszkodowanemu takim zdarzeniem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę zazwyczaj (za wyjątkiem zaistnienia sytuacji wyłączających odpowiedzialność właściciela psa, które jednak należą do rzadkości) będzie spoczywał na właścicielu tego zwierzęcia. Jakie są granice obowiązku naprawienia szkody albo zapłaty zadośćuczynienia w przypadku takiego rodzaju pogryzienia, którego skutkiem jest zeszpecenie osoby poszkodowanej wskutek pogryzienia? Czy osoba pogryziona przez psa może żądać od jego właściciela zwrotu kosztów operacji plastycznej? Na wyżej postawione pytania spróbuję odpowiedzieć w poniższym tekście.

Rekompensata za doznaną krzywdę

W pierwszej kolejności warto podkreślić, że naprawienie przez właściciela psa, który pogryzł inną osobę, szkody wyrządzonej tej osobie ogranicza się do roszczeń o charakterze majątkowym. Niezależnie jednak od powyższego, osoba poszkodowana w określonych okolicznościach może również żądać od właściciela psa zapłaty na jej rzecz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Chodzi tu zarówno krzywdę ujmowaną jako cierpienie fizyczne (ból i inne dolegliwości), jak i cierpienie psychiczne (ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia). Ponadto, jak podkreśla się w orzecznictwie sądowym, zadośćuczynienie obejmuje cierpienia zarówno już doznane, jak i te, które wystąpią w przyszłości. Ma więc ono charakter całościowy i powinno stanowić rekompensatę za całą krzywdę doznaną przez poszkodowanego. Co zatem może obejmować kwota zadośćuczynienia za krzywdę, związaną z pogryzieniem przez psa i w jaki sposób sąd może ustalić jej wysokość?

Okoliczności brane pod uwagę przez sąd przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia

Nie istnieją z góry określone reguły zasady ustalania przez sąd wysokości zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Z pewnością sąd - dokonując ustalenia takiej kwoty - powinien mieć na uwadze rozmiar i intensywność krzywdy, jakiej doznał poszkodowany zdarzeniem wywołującym szkodę oraz konieczność jej zrekompensowania mając jednak na uwadze, że zapłata zadośćuczynienia nie może doprowadzić do nadmiernego i nieuzasadnionego wzbogacenia pokrzywdzonego.

zeszpecenie pogryzienie przez psa operacja plastyczna

freeimages.com

270 000,00 złotych zadośćuczynienia za pogryzienie

Na wokandę Sądu Apelacyjnego w Łodzi trafiła i była prowadzona pod sygn. akt. I ACa 1002/20 sprawa, w której powódką była osoba dotkliwie pogryziona przez kilka psów, zaś pozwanym był właściciel tych zwierząt. Powódka, wskutek pogryzieni, a doznała poważnych obrażeń takich, jak: liczne rany kąsane głowy, tułowia, kończyn górnych i dolnych z ubytkami skóry okolicy potylicznej i pozbawieniem skóry podudzia lewego, uszkodzenie tętnic promieniowych obu kończyn górnych, złamanie nasady dalszej kości promieniowej lewej, wstrząs krwotoczny wymagający podawania krwi i osocza tj. obrażeń, które miały charakter choroby długotrwałej oraz prowadziły do powstania blizn i trwałego widocznego zeszpecenia. Sąd uznał, że w związku z charakterem wyżej wskazanych obrażeń powódce należy się zadośćuczynienie w wysokości 270 000,00 zł (pomniejszone o kwotę, która uprzednio została tytułem zadośćuczynienia częściowego wypłacona powódce w toku postępowania karnego).

Oszpecenie wskutek pogryzienia przez psa jako źródło krzywdy

W uzasadnieniu wyżej wskazanego rozstrzygnięcia sąd uznał, że „Opisane blizny powodują trwałe, łącznie bardzo duże oszpecenie powódki. Nie jest możliwe całkowite usunięcie istniejących blizn ani w drodze operacji plastycznej ani poprzez leczenie zachowawcze. Możliwości korekty chirurgicznej blizn (poprawy ich wyglądu) są bardzo ograniczone. Najchętniej przebywa teraz w domu, po wypadku ograniczyła życie towarzyskie, ponieważ wstydzi się tych blizn. Unika też basenu, bo ma oszpecone ciało. Powódka odczuwa dyskomfort, gdy inni widzą jej blizny, dlatego też nosi długi rękaw i spódnice.” Stanowisko Sądu, uznające oszpecenie za źródło krzywdy, która może zostać zrekompensowania poprzez zapłatę odpowiedniego zadośćuczynienia nie jest odosobnione. Za usprawiedliwioną uznał SO w Łomży w treści wyroku z 12.04.2016 r., I C 751/12 kwotę 91.500 tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, wynikającą z oszpecenia ciała.

Odszkodowanie

W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu. Oznacza to, że obok zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, wynikającą z oszpecenia ciała spowodowanego pogryzieniem przez psa, poszkodowany może od właściciela zwierzęcia domagać się odszkodowania. Odszkodowanie może dotyczyć kosztów, poniesionych przez poszkodowanego między innymi w związku z koniecznością zakupu leków i środków opatrunkowych stosowanych w leczeniu ran, pielęgnacji skóry, leków o działaniu przeciwbólowym, płynów antyseptyczne, odżywek poprawiające gojenie się ran, maści do natłuszczania blizn i przeszczepów. Odszkodowanie może także dotyczyć poniesionych przez poszkodowanego kosztów wizyt psychologicznych, jeżeli były one (ze względu na stan psychiczny poszkodowanego) uzasadnione.

Żądanie zwrotu kosztów operacji plastycznej w ramach odszkodowania

Na kwotę odszkodowania może w pewnych okolicznościach składać się również koszt wykonania operacji plastycznej, koniecznej dla usunięcia skutków oszpecenia - jeśli w danej sprawie jest to możliwe. Istnienie takiej możliwości potwierdził Sąd Najwyższy w treści wyroku z dnia 12 września 2014 r., sygn. akt. I CSK 634/13, który zapadł po rozpoznaniu skargi powódki od wyroku Sądu Apelacyjnego i na mocy którego Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok w części dotyczącej oddalenia powództwa w zakresie odszkodowania w zakresie kosztów wykonania operacji plastycznej i uznał, że co do zasady żądanie takie - w przypadku oszpecenia ciała - jest usprawiedliwione. W tej sprawie powódka domagała się od ubezpieczyciela pozwanego (który kierując pojazdem mechanicznym potrącił Powódkę na przejściu dla pieszych) zasądzenia na jej rzecz kwoty w wysokości 86 550 zł między innymi za przewidywane są dalsze koszty leczenia w zakresie plastyki twarzy w tym: korekcji blizn pourazowych, korekcji powieki górnej oka prawego, korekcji blizn wypełnieniami tkankowymi.

Obowiązek wyłożenia kosztów operacji plastycznej z góry

Warto mieć na uwadze, że żądanie pokrycia kosztu wykonania operacji plastycznej można żądać od właściciela psa, który pogryzł osobę poszkodowaną, jeszcze przed jej wykonaniem. Taka sytuacja stanowiła podstawę wydania przez Sąd Apelacyjny w Krakowie wyroku 21.02.2017 r., I ACa 1495/16, w którym wskazano: „Sąd uznał także za zasadne w całości roszczenie powódki w zakresie żądanego przez powódkę odszkodowania w kwocie 20.450,00 zł, które obejmuje wyłożenie przez pozwanego z góry kosztów przyszłego leczenia blizn na ciele powódki. W toku niniejszego postępowania powódka na podstawie opinii biegłego chirurga M. W. w sposób niebudzący wątpliwości wykazała, że suma której wyłożenia z góry domaga się od pozwanego w celu naprawienia szkody jest sumą potrzebną na koszty jej przyszłego leczenia. Biegły w sposób szczegółowy wskazał w sporządzonej opinii rodzaje niezbędnych dla powódki zabiegów, liczbę zabiegów konieczną do wykonania, aby przyniosły one pożądany skutek oraz ich koszt, który odpowiada kwocie jaką powódka domaga się z tego tytułu.” - Wyrok SA w Krakowie z 21.02.2017 r., I ACa 1495/16

Podsumowując wskazać należy, że w przypadku zaistnienia zdarzenia polegającego na pogryzieniu przez psa osoby trzeciej, którego skutkiem jest oszpecenie ciała, poszkodowany tym zdarzeniem co do zasady może domagać się od właściciela psa zarówno odszkodowania, jak i zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Ponadto nie jest wykluczone, że w ramach odszkodowania w takiej sytuacji będzie możliwe również odzyskanie od właściciela psa poniesionych (lub możliwych do poniesienia) kosztów wykonania operacji plastycznej.

Zasadność wysunięcia wobec właściciela psa wyżej wskazanych żądań, jak i szansa na powodzenie powództwa o odszkodowanie i zadośćuczynienie zależy jednak od konkretnej sytuacji, w szczególności od przyczyn pogryzienia, ewentualnego przyczynienia się poszkodowanego do zdarzenia, czy od możliwości udokumentowania i wykazania zasadności roszczeń w postępowaniu dowodowym.

Powyższy tekst jest artykułem publicystycznym i nie stanowi porady prawnej.

Zajmujemy się problematyką prawnych regulacji chowu i hodowli zwierząt, wypadków z udziałem zwierząt, kwestiami odpowiedzialności cywilnej i odpowiedzialności karnej właścicieli zwierząt.

Rozwijamy obecnie specjalizację w zakresie prawnego otoczenia chowu i hodowli zwierząt gospodarskich, sportowych oraz domowych.

Jeżeli masz problem prawny związany ze zwierzętami - skorzystaj z naszego doświadczenia i skontaktuj się z nami.

Menu