Odmowa wypłaty odszkodowania za ubój stada – czy decyzję Powiatowego Lekarza Weterynarii można skutecznie zakwestionować przed sądem?

mgr Agnieszka Pięta | 23.08.2022 | Aplikant radcowski

Za niektóre –ściśle określone - gatunki zwierząt, zabite lub poddane ubojowi z nakazu organów Inspekcji Weterynaryjnej albo za takie zwierzęta padłe w wyniku zabiegów nakazanych przez te organy przy zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt podlegających obowiązkowi zwalczania, co do zasady przysługuje odszkodowanie ze środków budżetu państwa, w wysokości wartości rynkowej zwierzęcia.

Powyższa zasada doznaje jednak pewnych ograniczeń –w poniższym tekście wskazujemy najważniejsze z nich.

Odmowa wypłaty odszkodowania

Powiatowy Lekarz Weterynarii może odmówić – w formie decyzji administracyjnej – przyznania i wypłaty odszkodowania między innymi wówczas, gdy właściciel zwierząt poddanych ubojowi nie zastosował się do obowiązków ich prawidłowej rejestracji i oznakowania, wprowadził do swojego gospodarstwa zwierzę chore lub pozbawione paszportu, czy też nie zastosował się do decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii o nakazie odosobnienia, strzeżenia lub obserwacji zwierząt chorych. To tylko niektóre z wielu przyczyn, które mogą skutkować wydaniem decyzji o odmowie przyznania odszkodowania. Decyzja w tym przedmiocie jest natomiast ostateczna.

Miesiąc na złożenie pozwu

Właściciel zwierząt poddanych ubojowi, niezadowolony z decyzji lekarza weterynarii, może w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji zakwestionować ją w drodze powództwa, które wnosi się do właściwego sądu rejonowego. Postępowanie w tej sprawie – pomimo że dotyczy zakwestionowania decyzji administracyjnej – toczy się od tej chwili w trybie postępowania cywilnego.

freeimages.com
Czy sąd może przyznać odszkodowanie pomimo negatywnego rozstrzygnięcia Powiatowego Lekarza Weterynarii?

Jak wynika z orzecznictwa sądów powszechnym w omawianym zakresie, w pewnych przypadkach możliwa do zaistnienia jest sytuacja, w której pomimo iż Powiatowy Lekarz Weterynarii odmówił w decyzji wypłaty odszkodowania, sąd zmieniał to rozstrzygnięcie na korzyść powoda i zasądził tym samym na rzecz właściciela zwierzęcia poddanego ubojowi odszkodowanie w ustalonej przez siebie wartości. Przypadki te nie są jednak powszechne i w dużej mierze zależą od rodzaju uchybień, jakich dopuścił się właściciel zwierząt poddanych ubojowi.

Nie każde niezastosowanie się przez posiadacza zwierzęcia do jakiegokolwiek ze wskazanych w ustawie wymogów, pozbawia go całkowicie prawa do odszkodowania za ubój stada

Nad dopuszczalnością przyznania właścicielowi zwierząt poddanych ubojowi odszkodowania w wypadku, gdy wcześniej Powiatowy Lekarz Weterynarii odmówił jego przyznania, pochylił się Sąd Najwyższy w treści wyroku z dnia 6 listopada 2015 r. - sygn.akt. II CSK 52/15. Skład orzekający SN uznał wówczas, że w pewnych przypadkach możliwe jest przyznanie odszkodowania za ubój stada pomimo niezachowania wymogów, określonych w przepisach ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczania chorób zakaźnych zwierząt.

Rozstrzygająca waga uchybień

W przywołanym powyżej orzeczeniu wskazano, że o ile niezachowanie wymogów dotyczy kwestii istotnej z punktu widzenia prawodawstwa weterynaryjnego, takiej jak prawidłowe oznakowanie i identyfikacja zwierząt – to wykazanie, że uchybienie to miało charakter marginalny dla rozstrzygnięcia decyzji może okazać się trudne. Jeżeli jednak uchybienia miały charakter marginalny, były uzasadnione okolicznościami bądź dotyczyły jedynie części zwierząt ze stada – pozew w niektórych wypadkach może przynieść oczekiwany skutek.

Zakres rozpoznania sprawy przez sąd

Sąd, do którego właściciel stada poddanego ubojowi skieruje pozew o odszkodowanie, ma obowiązek zbadania nie tylko kwestii  zasadności odmowy wypłaty odszkodowania w ramach podstaw wskazanych w decyzji, ale również na płaszczyźnie wszystkich obowiązków podmiotu prowadzącego działalność nadzorowaną, których naruszenie może stanowić podstawę odmowy przyznania odszkodowania (tak wyrok SN z dnia 13 listopada 2014 r., V CSK 35/14).

W związku z powyższym, aby skutecznie doprowadzić do zakwestionowania decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii o odmowie wypłaty odszkodowania za ubój stada, należy w treści pozwu podważyć nie tylko same materialnoprawne podstawy jej wydania, lecz również wykazać spełnienie wymagań, stawianych przed podmiotem prowadzącym działalność nadzorowaną.

Powyższy tekst stanowi opracowanie publicystyczne i nie jest poradą prawną.

Problematyka prawnej regulacji obrotu zwierzętami jest jedną ze specjalizacji naszej kancelarii.

Jeżeli napotkałeś na problemy w tej dziedzinie - jesteśmy gotowi, aby je rozwiązać.

Skorzystaj z naszego doświadczenia - skontaktuj się z nami.