Uciążliwości sąsiedzkie, w pewnych granicach ich nasilenia, są naturalną częścią życia i stosunków międzyludzkich. Dopóki nie zakłócają one korzystania z nieruchomości sąsiedniej ponad przeciętną miarę, pozostają co do zasady poza zainteresowaniem ustawodawcy. Jeżeli natomiast uciążliwości te przekraczają granice, wynikające ze stosunków miejscowych oraz społeczno – gospodarczego przeznaczenia nieruchomości, można je zakwalifikować jako prawnie uregulowane immisje – i jednocześnie zwalczać je na drodze postępowania sądowego.

Hałas, zapach, zanieczyszczenia – typowe immisje związane z chowem zwierząt domowych

Immisje pośrednie to oddziaływania, które ujawniają się na danej nieruchomości, a następnie przenikają na obszar nieruchomości sąsiednich. W przypadku, gdy właściciel nieruchomości sąsiedniej posiada zwierzęta domowe, do tego typu immisji najczęściej można zakwalifikować hałas (szczekanie psa, przekraczające przeciętną miarę), czy zapach (najczęściej związany ze specyfiką chowu danego typu zwierząt). W orzecznictwie sądów powszechnych można jednak dostrzec także inne, mniej typowe uciążliwości, które zostały uznane za immisje, takie jak zaniechanie regularnego sprzątania psich odchodów z nieruchomości sąsiedniej, przy granicy działek. Sąd Apelacyjny w Białymstoku, w wyroku z dnia 21 grudnia 2016 r., sygn.akt. I Aca 508/16, uznał tę ostatnią przyczynę za zakłócającą korzystanie z nieruchomości sąsiedniej ponad przeciętną miarę i w sentencji rozstrzygnięcia nakazał pozwanej … systematyczne sprzątanie po swoich psich pupilach.

Czy sama obawa przed immisjami uzasadnia żądanie ich zakazania w przyszłości?

Czasami prawo udziela ochrony nie tylko właścicielom nieruchomości, którzy już doznali immisji związanych ze zwierzętami sąsiada ale również tym, którzy takich dolegliwości obawiają się w przyszłości. Negatywne odczucia psychiczne, takie jak lęk, rozdrażnienie i poczucie zagrożenia mogą uzasadniać, w pewnych przypadkach, żądanie zakazania immisji w przyszłości – również tych, które mogą pochodzić od zwierząt. Zakaz taki może polegać w szczególności na zobowiązaniu do zaniechania czynienia przygotowań do realizacji inwestycji, o których wiadomo, że będą źródłem immisji - takich, jak kurnik do hodowli brojlerów, czy hotel dla psów.

freeimages.com
Nie tylko psy

Praktyka pokazuje, że nie tylko psy stanowią „źródło” sąsiedzkich immisji. Inne zwierzęta domowe, również te, które są chowane przez ich właściciela w celach zarobkowych, mogą także powodować immisje sąsiedzkie. Dla przykładu warto zwrócić uwagę na wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z dnia 11 maja 2016 r., sygn. akt. I C 149/14, gdzie w treści sentencji wyroku zakazano prowadzenia poza budynkiem całkowicie zamkniętym hodowli papug, których odgłosy uniemożliwiały sąsiadom ich właścicieli normalne funkcjonowanie na ich nieruchomości. Niejednokrotnie źródłem niezwykle uciążliwych immisji okazują się być także zwierzęta inne niż domowe, takie jak pszczoły znajdujące się w pasiece sąsiada.

Czego można się domagać od sąsiada w razie wystąpienia immisji?

Podstawowym żądaniem, z którym można wystąpić wobec sąsiada – właściciela zwierzęcia powodującego immisje – jest żądanie zakazania określonych działań, w tym żądanie ograniczenia prowadzenia określonej działalności gospodarczej, związanej z hodowlą zwierząt lub obrotem zwierzętami. To jednak nie wszystko – jeżeli immisje spowodowały szkody majątkowe, można żądać od właściciela nieruchomości sąsiedniej odszkodowania. W pewnych sytuacjach immisje noszą również cechy naruszenia dóbr osobistych – wówczas niejednokrotnie obok powyższych roszczeń zasadne będzie wysunięcie żądania zapłaty zadośćuczynienia.

Wybór odpowiedniego i skutecznego środka ochrony prawnej spośród tych, o których mowa powyżej, powinien być zawsze poprzedzony prawidłową analizą określonej sytuacji.
Należy również pamiętać o tym, że właściciel zwierzęcia powodującego immisje może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej za wykroczenie.

Powyższy tekst jest artykułem publicystycznym i nie stanowi porady prawnej.

Zajmujemy się problematyką prawnych regulacji chowu i hodowli zwierząt, wypadków z udziałem zwierząt, kwestiami odpowiedzialności cywilnej i odpowiedzialności karnej właścicieli zwierząt.

Rozwijamy obecnie specjalizację w zakresie prawnego otoczenia chowu i hodowli zwierząt gospodarskich, sportowych oraz domowych.

Jeżeli masz problem związany ze zwierzętami - skorzystaj z naszego doświadczenia i skontaktuj się z nami.

Menu