W ostatnich czasach zyskują na popularności przedsiębiorstwa, które oferują usługi w zakresie tak zwanych „cmentarzy dla zwierząt domowych”. Pomimo, iż usługi takie nie są w naszym społeczeństwie jeszcze tak rozpowszechnione, jak w innych częściach Europy i świata, w zapotrzebowaniu w dostępie do takich usług widoczna jest wyraźna tendencja wzrostowa. W jaki sposób zatem – na gruncie obecnie obowiązujących przepisów – można rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia „cmentarza dla zwierząt”?

Luka prawna

Obecnie brak jest regulacji prawnej określającej precyzyjnie, jakie warunki należy spełnić, aby móc założyć i prowadzić grzebowisko zwłok zwierzęcych. Pewne wytyczne w tym zakresie zawierają regulacje prawa Unii Europejskiej na szczeblu rozporządzeń oraz wydane na ich podstawie akty wykonawcze. W orzecznictwie sądów powszechnych wskazuje się również, że w odniesieniu do niektórych sytuacji dopuszczalne jest stosowanie do grzebowiska zwłok zwierzęcych (w drodze analogii), przepisy dotyczące warunków usytuowania cmentarzy, jednakże powinno mieć to wyłącznie charakter pomocniczy.

Grzebowisko to nie składowisko odpadów

Warto zwrócić uwagę, że do grzebowiska zwłok zwierzęcych nie mają również zastosowania przepisy o odpadach, o ile działalność grzebowiska dotyczy zwłok zwierząt domowych. Takie wyłączenie wynika wprost zarówno z treści ustawy o odpadach, jak i z treści Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) z dnia 21 października 2009 r., określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego i produktów pochodnych, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1774/2002. Jakie działania powinien zatem podjąć przedsiębiorca, planujący prowadzić działalność w przedmiocie prowadzenia grzebowiska dla zwierząt domowych, aby działalność ta była w pełni legalna?

Uchwała rady gminy to postawa

W pierwszej kolejności, na prowadzenie grzebowiska zwłok zwierzęcych wymagane jest uzyskanie – w formie decyzji administracyjnej – zezwolenia właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Warunki, jakie powinien spełniać przedsiębiorca, aby uzyskać zezwolenie na prowadzenie grzebowiska zwłok zwierzęcych, powinna natomiast uchwała właściwej rady gminy.

freeimages.com

Warunki prowadzenia grzebowiska nie mogą być oderwane od rzeczywistości

Co do zasady, rada gminy posiada pewną swobodę w określeniu w treści uchwały warunków, jakie powinien spełnić przedsiębiorca zamierzający założyć „cmentarz dla zwierząt”. Nie istnieją przepisy ustawowe, narzucające radzie gminy kierowanie się określonymi wytycznymi w tym zakresie. Niezależnie od powyższego, gdy warunki stawiane w uchwale się niezasadne i nierealne, przedsiębiorca – który wskutek powyższego doznaje nieuzasadnionego ograniczenia swobody prowadzenia działalności gospodarczej – może żądać przed właściwym sądem administracyjnym, stwierdzenia nieważności uchwały.

Wymóg zachowania trzech kilometrów odległości grzebowiska od zabudowań jako przyczyna nieważności uchwały

Sprawa, dotycząca stwierdzenia nieważności uchwały rady gminy, która ustanawiała dla przedsiębiorców warunek uzyskania zezwolenia, w postaci zachowania trzech kilometrów pomiędzy grzebowiskiem, a zabudowaniami, zakładami produkującymi żywność i źródeł wody, była rozpatrywana przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu. Sąd ten uznał wówczas, że taki warunek jest nieracjonalny i z tej przyczyny stwierdził nieważność rady gminy w tym zakresie, dając jednocześnie przedsiębiorcy zielone światło do uzyskania zezwolenia.
Pewnym wyznacznikiem warunków, jakie powinny zostać spełnione przy prowadzeniu grzebowiska zwłok zwierzęcych i które są racjonalne, może być treść przepisów aktów wykonawczych do rozporządzeń UE. W jednym z nich wskazano, że warunkiem takim może być między innymi zapewnienie braku dostępu zwierząt mięsożernych do terenu grzebowiska.

Zezwolenie jako decyzja związana

Organ właściwy do wydania zezwolenia na prowadzenie grzebowiska zwłok zwierzęcych może odmówić jego wydania co do zasady tylko w przypadkach wskazanych enumeratywnie w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Oznacza to, że decyzja w przedmiocie zezwolenia ma charakter związany. W razie bezzasadnej odmowy wydania zezwolenia, przedsiębiorcy służy zatem prawo do wniesienia odwołania od decyzji oraz – w dalszej kolejności – ewentualnej skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Uzyskanie zezwolenia – jak również uzyskanie innych, pozytywnych decyzji administracyjnych z zakresu zagospodarowania przestrzennego i ochrony środowiska – otwiera zaś drogę do założenia „cmentarza dla zwierząt”.

Powyższy tekst stanowi opracowanie publicystyczne i nie jest poradą prawną.

Problematyka prawnej regulacji obrotu zwierzętami jest jedną ze specjalizacji naszej kancelarii.

Jeżeli napotkałeś na problemy w tej dziedzinie - jesteśmy gotowi, aby je rozwiązać.

Skorzystaj z naszego doświadczenia - skontaktuj się z nami.

Menu