Zarząd Dorzecza Wisły i Zarząd Dorzecza Odry – nowe państwowe osoby prawne

18.05.2015 n.b.

W nowelizacji ustawy prawo wodne przewidywane jest utworzenie dwóch nowych państwowych osób prawnych - Zarządu Dorzecza Wisły i Zarządu Dorzecza Odry.

Tworzone są one w celu rozwiązania problemów z podziałem kompetencji przy utrzymaniu infrastruktury wodnej.

Warto w tym miejscu wskazać, iż Zarząd Dorzecza Wisły i Zarząd Dorzecza Odry będą wykonywać prawa właścicielskie Skarbu Państwa w stosunku do wód obejmujących: Wisłę, Odrę, śródlądowe drogi wodne, wody graniczne oraz inne wody istotne dla kształtowania zasobów wodnych i ochrony przeciwpowodziowej.

Państwowe osoby prawne w zakresie nowelizacji ustawy będą pełnić funkcję inwestora, określając kierunek działalności inwestycyjnej, min. prowadząc inwestycje w zakresie gospodarki wodnej, współpracując z innymi podmiotami korzystającymi z wód i wykonującymi urządzenia wodne, współpracując z podmiotami zainteresowanymi realizacją inwestycji polegających na wytwarzaniu energii elektrycznej, a także z podmiotami gospodarczymi prowadzącymi działalność żeglugową w zakresie utrzymania i rozwoju dróg wodnych.

Zarząd dorzecza po nowelizacji ustawy będzie odpowiedzialny za administrowanie zbiornikami wodnymi oraz nieruchomościami związanymi z gospodarką wodną.

Dodatkowo będą zarządy dorzeczy realizować przedsięwzięcia związane z odbudową ekosystemów zdegradowanych przez eksploatację zasobów wodnych.

Zarządy Dorzeczy mają pełnić znaczącą rolę w zakresie ochrony przeciwpowodziowej - będą odpowiedzialne za zapewnienie sygnalizacji o zagrożeniach w sytuacji wystąpienia powodzi i zlodzenia rzek oraz oznakowywanie szlaków żeglownych na drogach wodnych.

Podkreślenia wymaga, iż do kompetencji Zarządu Dorzecza Wisły i Zarządu Dorzecza Odry będzie należało pozyskiwanie i gromadzenie wpływów generowanych przez gospodarkę wodną, jak również wydatkowanie środków publicznych na inwestycje w gospodarce wodnej oraz utrzymanie wód i pozostałego mienia Skarbu Państwa związanego z gospodarką wodną.

W zakresie struktury prawno-organizacyjnej zarządów dorzeczy nowelizacja ustawy przewiduję, iż organami tych państwowych osób prawnych będą Dyrektor Zarządu Dorzecza Wisły i Dyrektor Zarządu Dorzecza Odry, którzy będą powoływani przez Ministra właściwego do spraw gospodarki wodnej.

Zadania będą wykonywać przy pomocy swoich zastępców, a także Biur Zarządów Dorzeczy, w ramach, których będą funkcjonować terenowe komórki organizacyjne tzn. Inspektoraty Zarządów Dorzeczy.

W zakresie zmian w regulacjach prawno-finansowych, nowelizacja ustawy prawo wodne zakłada przekazanie Zarządom Dorzeczy części dotychczasowych przychodów Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w postaci wpływów z opłat za pobór wód oraz administracyjnych kar pieniężnych za przekroczenie lub naruszenie warunków korzystania ze środowiska. Zarządy nie będą udzielały wsparcia finansowego innym podmiotom realizującym zadania związane z gospodarką wodną. Państwowe osoby prawne będą prowadzić na podstawie planów finansowych samodzielną gospodarkę finansową pokrywając z posiadanych środków i uzyskiwanych wpływów wydatki na finansowanie zadań ustawowych oraz kosztów działalności.

Nadzór nad Zarządem Dorzecza Wisły i Zarządem Dorzecza Odry będzie sprawował minister właściwy do spraw gospodarki wodnej, który będzie także zatwierdzać sprawozdania finansowe oraz sprawozdania z działalności tychże zarządów.

Dodatkowo nadzór merytoryczny, polegający min. na zatwierdzaniu programów realizacji zadań związanych z utrzymywaniem wód, gospodarką wodną, w tym inwestycji w gospodarce wodnej, polegający również na zatwierdzaniu planu działalności i planu finansowego zarządów dorzeczy będzie sprawował Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej.

Utworzenie Zarządu Dorzecza Wisły i Zarządu Dorzecza Odry ma wprowadzić do krajowej gospodarki wodnej możliwość zapewnienia nowoczesnych systemów zarządzania wodami, które w konsekwencji mają przyczynić się do ulepszenia prowadzenia dotychczasowych procesów inwestycyjnych, a także usprawnić realizację planowanych w przyszłości.

Zgodnie z obowiązującymi planami Zarząd Dorzecza Wisły ma mieć siedzibę w Bydgoszczy, zaś Zarząd Dorzecza Odry, który obejmie swoją właściwością nieco mniejszy obszar, ma mieć swoją siedzibę we Wrocławiu.